
‘Als ik schilder, ben ik op reis’
Tekst en beeld Audry Wajwakana
PARAMARIBO — “Door te schilderen voel ik me vrij. Mijn emoties en alle dingen die me bezighouden, kan ik op het doek kwijt. Daardoor krijg ik een opgelucht gevoel.” Als deel van de samenleving houden diverse onderwerpen beeldend kunstenaar Henna Brunings (77) bezig. Al die diepe gevoelens en gedachten over maatschappelijke vraagstukken, sociale relaties tot de biodiversiteit kan ze het best uiten op het canvas. Haar diepste impressies toont de kunstenares in haar vijfde solo-expositie ‘After six…’, op 18 en 19 november in De Hal. De Ware Tijd mocht een kijkje nemen in haar atelier.
Normaal organiseert Brunings om de vijf jaar een solo-expositie. Fans vroegen haar of ze weer vijf jaar moeten wachten op een nieuwe tentoonstelling. “Ik zei toen, nee, het wordt eerder. Enfin, toen werd het uiteindelijk zes jaar”, zegt ze komisch. Dit verklaart gelijk de titel van de tentoonstelling.
“Ik heb altijd tegen mezelf gezegd: ‘als ik oud word, ga ik schilderen’”
Haar werken zijn figuratief abstract en explosief van kleur. “Ik begin nooit met een concept of schets. De vormen komen vanzelf uit het diepste van wat ik op dat moment voel of wat mij bezighoudt.” Dat betekent niet dat het werkstuk dan gelijk op dezelfde dag af is. “Wat ik vaak doe, is een foto maken van de werken met mijn tablet en op een rustig moment, vaak voordat ik ga slapen, kijken wat er nog is te veranderen.”
‘Ai Sranan’
Eén van die schilderijen is ‘Ai Sranan’ waarin ze de ontwikkelingen van de afgelopen drie jaar in Suriname heeft uitgebeeld. Wie naar dit schilderij kijkt, voelt gelijk een stuk geschiedenis, dat pittig op het canvas is gepenseeld.
Het gaat in totaal om vijftig nieuwe werkstukken die ze in de afgelopen zes jaar heeft gemaakt. Het kleinste schilderij is 30×30 centimeter en het grootste 140×115. Een groot deel van de schilderijen is netjes gesorteerd en met de beschilderde kant tegen de muur geplaatst. Heel serieus zegt ze dat ze de werken tot de tentoonstelling ‘bewaard’ wil houden. “Anders is het geen verrassing.”
Brunings is een luid en een vrolijk mens. Haar schilderijen, de meeste erg kleurrijk, geven een inzicht in haar zijn. De kunstenares is grafisch ontwerper. Ze studeerde aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag, Nederland.
Na haar studie ging ze eerst werken bij de STVS en daarna als reclamechef bij het toen, eerste en enige warenhuis, Kersten. In 1982 zette ze haar ontwerpbureau Art Design op, dat ze vijf jaar geleden opdoekte.
Grafisch ontwerpen is over het algemeen arbeidsintensief en erg stressend. En hoewel het ook artistiek is, kon Brunings zich daarin niet volledig artistiek uiten, zoals zij dat wenste, omdat ze gebonden was aan de opdracht van de klant. “Ik heb altijd tegen mezelf gezegd: ‘als ik oud word, ga ik schilderen’. Dus toen ik zestig werd heb ik mijn zolder tot atelier verbouwd. Maar nu is het voor haar moeilijk om de trap op en af te gaan. Het atelier heeft ze naar beneden verhuisd, waar vroeger haar ontwerpstudio was.
Herkenning
De grafische achtergrond van de kunstenares laat zich ook in de werken duidelijk zien. Woorden en letters zijn elementen die vaak terugkomen. Opvallend in haar werken is dat de vormen altijd iets ‘bewegelijks’ hebben. Een soort swing. Niets staat recht of stil.
Ze haalt een zwart-wit tweeluik schilderij tevoorschijn waar de ‘swing’ weer duidelijk te zien is. Het schilderij heet ‘Als ik wist’. Ze heeft dit gemaakt op basis van een gelijknamig gedicht van dichter Dobru. Elke zin van het gedicht is in het tweeluik uitgebeeld. Dit is het enige werkstuk dat Brunings volgens een concept heeft geschilderd.
In haar werken is het duidelijk dat ze verschillende technieken, genres en kleurenkennis beheerst. En hoewel ze zegt dat ze geen specifieke stijl heeft, worden haar werken wel door kenners herkend. “Waarschijnlijk heb ik toch een soort eigen handschrift ontwikkeld”, klinkt het schouderophalend.
De openingsavond, 17 november is voor genodigden. Haar ervaring is dat de eerste avond altijd al een succes is, omdat nagenoeg alleen kunstliefhebbers, kunstverzamelaars en mensen die echt van haar werk houden aanwezig zijn. Ze komen niet alleen kijken maar kopen ook.
Nu ze haar echte passie heeft gevonden, wil ze er zo lang mogelijk mee doorgaan. Schilderen is voor Brunings net als op reis gaan. “Er zijn mensen die van reizen houden. Ik niet. Als ik schilder, ben ik op reis.”