Op 29 september is de herdenking geweest van de dag van hart- en vaatziekten. Er is hierover in de media vluchtig wat aandacht aan besteed. Na die korte opwelling lijkt alles weer zijn normale gangetje te gaan. Ik vraag mij af als dit de bedoeling is van het jaarlijks luiden van die bel. Zouden wij in Suriname meer moeten doen om profijt te trekken uit dit luiden van de bel?
Tekst Richenel Ellecom
Beeld impactguru.com
Ik heb de beschikbare statistieken over de belangrijkste doodsoorzaken in Suriname, tussen 2010 en 2011, nagetrokken en het blijkt dat hart- en vaatzieken op de eerste plaats staan, gevolgd door kanker en diabetes op de tweede en derde plaats.
“De aanzet van de verworven hartziekten begint al in de kinderjaren, met wat wij eten, drinken en onvoldoende lichaamsbeweging”
Wat is het doel van het beschikbaar hebben van deze epidemiologische statistieken? Wij zouden uiteraard kunnen zeggen dat wij ons huiswerk netjes maken en rapporteren aan de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), zoals elk land dat is aangesloten belooft te doen wanneer het lid wordt. Echter, is dat genoeg om de volksgezondheid van Suriname op een hoger niveau te trekken?
Hart- en vaatziekten vallen epidemiologisch onder de noemer van chronische niet-overdraagbare ziekten. Met andere woorden, u kunt niet worden geïnfecteerd door iemand die hartfalen heeft; angina pectoris, microvasculaire ziekten, ischemie om enkelen te noemen. Ze zijn chronisch, dat betekent dat deze ziekten zich over een lange periode zonder symptomen ontwikkelen.
Congenitale hartzieken
Er zijn ook afwijkingen die zijn aangeboren, zoals anatomische afwijkingen van de hartkleppen, het tussenschot van het linker- en rechter atrium en linker- en rechterventrikel van het hart, de slagaders in en rond het hart en de anatomische onderontwikkeling van delen van het hart.
Er zijn ook gevallen van infectie en/of ontsteking van het hartzakje (pericardium). Deze aangeboren afwijkingen, infectie en ontsteking van het hart, maken slechts een klein deel uit van hart- en vaatziekten.
Wij hebben over het algemeen heel weinig te doen met het ontstaan van deze vormen van hartaandoeningen. Echter, wij dragen wel dagelijks bij aan de ontwikkeling van chronisch verworven hartzieken door onze levensstijl.
Verworven hartziekten
Verworven hartziekten zijn die hartziekten die ontstaan door de levensstijl die wij leiden. Dat betekent wat wij eten, drinken en wat wij doen of niet doen. Deze vormen van hartziekten vallen onder de noemer van hart- en vaatziekten, omdat ze vaak te maken hebben met langzame anatomische afwijken die ontstaan in de bloedvaten in en rond het hart. Deze afwijkingen kunnen ook ontstaan door andere onderliggende ziekten (diabetes, hoge bloeddruk, verhoogde cholesterol en obesitas) waarmee u niet goed omgaat.
De aanzet van de verworven hartziekten begint al in de kinderjaren, met wat wij eten, drinken en onvoldoende lichaamsbeweging. Tussen 1975 en 1981 toen ik geneeskunde studeerde, is er veel onderzoek gedaan naar het ontstaan van verworven hartziekten.
Eén van de vele studies die werden gepubliceerd door het National Institute of Health van de Verenigde Staten ging over epidemiologisch onderzoek dat werd gedaan bij het rekruten voor de Vietnam Oorlog. Men vergeleek bij de autopsie (lijkschouwing) de staat van de slagaders van de rekruten die waren gesneuveld met het resultaat van medisch onderzoek dat ze hadden gehad toen ze werden gerekruteerd. Het bleek dat de cholesterol-afzetting in hun slagaders was toegenomen in de periode van twee tot drie jaar toen ze in het leger hadden gediend.
Persoonlijk beheer
De factoren die wij persoonlijk kunnen beheren bij de ontwikkeling van de verworven hartziekten zijn overmatig langdurig vetgebruik, overgewicht hebben, weinig of niet bewegen, overmatig alcoholgebruik, niet goed omgaan met diabetes en slechte eetpatronen.
Ik zal enkele voorbeelden noemen van ons eetpatroon die gemakkelijk onder controle kunnen worden gehouden. Gebruik fastfood niet meer dan één tot twee keer per maand. Fastfood zit vol met zout, vet, calorieën en verwerkte koolhydraten. Kook liever een gebalanceerde maaltijd thuis met evenveel groenten en rijst, roti of aardvruchten op uw bord en eet niet meer dan nodig. Neem een zelfgemaakte boterham mee naar het werk. Die boterham kost je minder en is gezonder.
Beweeg dagelijks (lopen, fietsen, naar de gym gaan). Als het niet dagelijks kan, dan drie tot vier keer per week en twintig tot dertig minuten bewegen. Als u overgewicht heeft, afvallen naar uw normaal (ideaal) lichaamsgewicht.
Houd uw BMI (Body Mass Index) op 25 of lager. Uw BMI is de relatie tussen uw gewicht en lengte. De formule kunt u op het internet natrekken.
*Als u meer informatie wil weten over dit onderwerp kunt u de schrijver contacten
Richenel Ellecom, Psy.D., Dr. P.H., HSPP, is preventieve geneeskundige en medische voedingskundige specialist én klinisch en forensische neuropsycholoog. Tel.: 899-6441/E-mail: [email protected]
