Tekst en beeld Valerie Fris
PARAMARIBO — “Wij gaan acht miljoen euro uit de restant verdragsmiddelen investeren in de gezondheidszorg”, beloofde minister Amar Ramadhin van Volksgezondheid gisteren in het Academisch Ziekenhuis Paramaribo (AZP). Zijn uitspraak deed hij bij de opening van zes state of the art operatiekamers. Ook werd gisteren het startsein gegeven voor de verbetering van de ‘west wing’.
In 2019 was de lancering van het ‘OK’-project, maar de oplevering heeft vertraging opgelopen door onder meer de Covid-19-pandemie en klimaatverandering, zei Rino Tjin Wong Joe, directeur van IBT Engineering Consultants.
“Het AZP blijft met kunst-en-vliegwerk bestaan”
President-commissaris Khudabux
AZP-directeur Claudia Marica-Redan vertelde dat dit project op de werkvloer bekend stond als sprookje, omdat men twijfelde of het wel van de grond zou komen. “Maar vandaag hebben we samen het resultaat bereikt.” Het project heeft 7,5 miljoen US dollar gekost. De werkzaamheden aan de ‘west wing’ zijn begroot op 7,25 miljoen US dollar.
Volledige rehabilitatie
President Chandrikapersad Santokhi kreeg van Marica-Redan een miniatuur van hoe het ziekenhuis er uit moet zien na verbetering. “Ik zal ervoor zorg dragen dat dit wordt gerealiseerd”, reageerde het staatshoofd. Voor 2024 zijn er enkele projecten in de pijplijn. Zo komt er een nieuwe centrale sterilisatiekamer voor 375.000 US dollar en wordt de liftenhal voor 180.000 euro compleet verbeterd. Volgens Ramadin zijn de bedragen al overgemaakt.
De Spoedeisende Hulp wordt opnieuw ingedeeld, er komen nieuwe aircosystemen en een aparte uitgang voor de ambulance. Ook de dag behandelkamers oncologie, verloskamer, niersteen vergruisafdeling en het lab zullen worden gemoderniseerd. Er worden binnenkort plannen aan de regering aangeboden voor een parkeergarage en kinderziekenhuis.
Braindrain
Cesar Fung A Foek, hoofd van de operatiekamer, zegt dat de ruimten al zo oud zijn als het ziekenhuis, namelijk 57 jaar en al lang niet meer voldeden aan de vereisten. Hij deed het nadrukkelijk verzoek aan de regering om de medewerkers te waarderen “zodat zij in het land blijven werken”. Er studeren volgend jaar enkele anesthesiologen en medewerkers chirurgie af. Fung A Foek hoopt dat ook zij zullen blijven.
Ramadhin zal komende week in Nederland met zijn collega van Volksgezondheid praten over de trek van Surinamers naar Nederland. In elk geval zijn er alvast extra toelagen toegekend ter motivatie. Voor een HBO-studie voor medewerkers van de operatiekamers zijn de kosten tussen de tachtig- en honderdduizend US dollar. De bewindsman zegde toe om die kosten voor 2024 op te nemen in de begroting.
Ligdagtarieven
Fung A Foek vroeg de regering ook om te kijken naar kostendekkende tarieven, zodat de toekomst van de zorg in het ziekenhuis is gedekt. “We kunnen dan grote operaties doen, zonder om ons te moeten excuseren voor de locatie.”
De directeur onderstreepte dit. “Het ziekenhuis gaat door een moeilijke periode, waarbij we rekening moeten houden met tarieven die niet kostendekkend zijn of dat we te laat of niet worden betaald.” Rakieb Khudabux, president-commissaris van het AZP, sprak zelfs over “een dreiging voor het ziekenhuis” omdat de inrichting het moet doen met een onvolledig managementteam. “De leden die er nu zijn doen hun best, maar zij hebben versterking nodig. Het AZP blijft met kunst-en-vliegwerk bestaan.”
Khudabux stelt dat behalve het opzetten van mooie gebouwen, voor goede gezondheidszorg moet worden gezorgd. Ramadhin benadrukte ook dat het belangrijk is dat de gemeenschap zelf start met een gezonde leefstijl. Hij sprak in dat kader zijn ontevredenheid uit over het feit dat de Surinaamse Brouwerij zonder afstemming het alcoholpercentage van bier heeft gebracht van 5 naar 6,8 procent.
SZF
Een ander heikel punt voor de bewindsman is de rol van het Staatsziekenfonds. Na 2013 is er geen jaarverslag meer uitgebracht en er moet een immense financiële gap worden ingelopen. Hij is zich ervan bewust dat om zorg te verlenen er ook een verzekeraar moet zijn die dat moet kunnen garanderen. “Alle tarieven zijn aangepast, maar we lopen continu achter op de tarieven.”
Ramadin was verder kritisch over doorverwijzingen door huisartsen naar de tweedelijnszorg, zoals voor labtesten, en noemt het aantal doorverwijzingen ‘verspilling’ in de zorg. Maar er zijn ook lichtpunten, want de minister denkt bijvoorbeeld aan medisch toerisme en heeft in dat kader een intentieverklaring ondertekend met zijn Franse collega, zodat Fransen uit Frans-Guyana in Suriname zorg kunnen krijgen.
