“Als we niet hadden ingegrepen, zou ik niet weten of we als regering wel een standpunt konden innemen en of Staatsolie dat ook zou kunnen met betrekking tot gas. Staatsolie heeft een overeenkomst met de oliemaatschappijen als het gaat om olie.” Zo reageert president Chandrikapersad Santokhi op de vraag van de Ware Tijd wat vanuit de regering mag worden verwacht over het beleid voor olie en gas.
Tekst Ivan Cairo
Beeld kabinet van de president
De regeringsleider zegt de directeur van Staatsolie een paar keer in de media te hebben horen verkondigen dat gas geen prioriteit heeft bij het bedrijf. “Ik heb hem gebeld en gezegd: ‘dit is niet het standpunt van de regering. Die geeft hoge prioriteit aan gas.’”
Het kabinet is niet van plan te wachten totdat de oliemaatschappijen, die grote gasvoorraden voor de kust hebben ontdekt, het nodig achten deze in productie te brengen. Exploitatie van die natuurlijke hulpbronnen zal sneller moeten gebeuren.
Studiegroep Gas
In september zei Patrick Pouyanné, topman bij TotalEnergies, tijdens een persconferentie in Hotel Torarica dat ontwikkeling van gasvoorkomens geen prioriteit is van zijn bedrijf. De gas die is aangetroffen bij de olievondsten in blok 58 zal bij de oliewinning, die eind 2028 moet beginnen, terug worden gestopt in de grond.
Om strategieën over het inzetten van gas voor de ontwikkeling van Suriname te bedenken, is op het kabinet van de president de studiegroep Gas ingesteld met energiedeskundigen. Deze commissie moet een studie maken voor de regering over de gasvoorkomens en inzichten presenteren die het kabinet zou kunnen gebruiken om de gasvoorkomens duurzaam te kunnen ontwikkelen.
De regering is voorstander van een snelle gasexploitatie, zegt Santokhi. Het kabinet is van oordeel dat als de exploitatie van gas naar later wordt verschoven Suriname met de tijd in gedrang komt omdat dan de periode van uitfasering van fossiele brandstoffen in de wereld zal zijn aangebroken. Daarom moet gas zo vroeg mogelijk in productie worden gebracht.
Met Guyana samenwerken
Het idee is om de bauxietvoorraden in West-Suriname tezamen met voorkomens in Guyana met gas uit het zeegebied te ontginnen. De kosten zullen door de twee landen worden gedeeld. Santokhi zegt dat Trinidad en Tobago al te kennen heeft gegeven om gas van Suriname af te nemen. Om dat te realiseren zou een pijpleiding naar de Trinidadiaanse productiefaciliteiten in Point Lisa moeten worden aangelegd. “Je kan geen deal voor samenwerking sluiten met Trinidad zonder Guyana erbij”, stelt Santokhi. Ook het westerbuurland heeft behoefte aan gas.
Een ander pad dat zal worden bewandeld is het bekijken om gezamenlijke gasvoorraden door Suriname en Guyana voor de industriële ontwikkeling van beide landen in te zetten, terwijl ook het noorden van Brazilië kan worden voorzien. Verder wil de regering met het gas industrieparken die zullen worden opgezet, van energie voorzien om de productie en export te bevorderden. De brug over de Corantijnrivier tussen Suriname en Guyana en de asfaltering van de weg naar Brazilië zal ertoe moeten leiden dat deze drie landen voor elkaar toegankelijker worden. Dit zal niet alleen resulteren in meer onderlinge handel, maar ook in bevordering van productie en export en stedelijke ontwikkeling.
Suriname zal sneller moeten inspelen op deze opties, zegt Santokhi die aangeeft dat Guyana al een voorsprong heeft met shore bases die in dat land worden opgezet. “Wij hebben ook haast en willen ook shore bases, maar ook de airport en industriële ontwikkeling.” Hiertoe wordt een masterplan ontwikkeld.
Maatschappijen helpen
In gesprekken met de oliemaatschappij blijkt dat het in productie brengen van gas enorm veel geld gaat kosten en ingewikkelder is dan olie. De president zegt dat de regering daarom bereid is om alle maatschappijen te ondersteunen “om te starten met gasexploitatie”. Petronas, Apache Corporation en TotalEnergies hebben grote gasvoorraden ontdekt.
Donderdag heeft Petronas haar tweede aardolievondst in blok 52 bekendgemaakt. Juridisch zijn er tussen Staatsolie en de oliemaatschappijen geen afspraken over de productie van gas, zegt de president. Dit biedt volgens hem ruimte aan Suriname om investeerders te zoeken die bereid zijn de gasvoorkomens te exploiteren.
Onderling wantrouwen Staatsolie en PDC
Santokhi vindt het onbegrijpelijk dat Phoenix Development Corporation (PDC), die samen met Havenbeheer, met de gasvoorkomens als basis, in Nickerie een diepwaterhaven en industriezone wil opzetten overhoop ligt met Staatsolie. “Er is onderling wantrouwen en dat ding is vooral de laatste tijd gekomen in een sfeer van polemiek, wat niet goed is.” Een cluster van ministers is intussen aangewezen om deze zaak met beide partijen te bespreken en een oplossing te zoeken.
Als blijkt dat Phoenix geen geld heeft voor de investering “laat dat duidelijk zijn, dan nemen we een besluit”. Die duidelijkheid kan alleen het buitenlands bedrijf geven en van Staatsolie wil de president concreet vernemen wat maakt dat er weerstand tegen Phoenix is. “Het is nu een soort kat-en-muisspel geworden, wat niet goed is voor de investering. Daarom moet er zo snel mogelijkheid duidelijkheid komen.”
